​Thị Trường Trà Phổ Nhĩ "Thượng Vàng, Hạ Cám"

Trà Phổ Nhĩ là một thành phẩm chế biến từ búp chè shan tuyết, được ủ men tự nhiên, càng già càng quý. Loại trà này có hai dòng: "Phổ Nhĩ sống" (lên men tự nhiên) và "Phổ Nhĩ chín" (ủ nhân tạo), giá trị tăng theo thời gian. Một bánh trà 50 năm có thể đạt hàng tỷ đồng, biến nó thành "vàng lỏng" giới sành trà. Thế nhưng, cơn sốt này cũng mở đường cho những phiên bản "ma" trà trộn.
 

Lên mạng giờ la liệt quảng cáo trà Phổ nhĩ, nào bánh trà nén trăm tuổi "độc nhất vô nhị", nào trà mộc giá rẻ bằng nửa bát phở. Khách hàng ngơ ngác giữa rừng tem nhãn Trung Quốc, Việt Nam, Đài Loan, chẳng biết đâu thật, đâu giả. Một thị trường "vàng thau lẫn lộn" đang thách thức những tín đồ trà Việt.

Trong Ma Trận Tem Vàng, Trà Dỏm một chủ tiệm trà lâu năm ở Hà Nội, thở dài: "Khách hỏi mua trà Phổ Nhĩ, tôi chỉ dám đưa loại 2-3 năm. Trà 5-7 năm giả nhiều lắm!". Các "nghệ nhân" làm giả tinh vi: nhuộm màu bằng than củi, phun ẩm cho mốc meo, thậm chí dùng hóa chất tạo mùi đất. Một bánh trà non vài trăm nghìn, gắn mác "vựa trà Vân Nam 1990", đội giá lên cả chục triệu.

Người Mua: Giữa Niềm Tin và Nỗi Lo. Ông Văn, nhà sưu tập trà Đà Nẵng, từng mất 5 triệu cho bánh trà "cổ" màu hổ phách. "Về mời chuyên gia kiểm tra, hóa ra lên màu giả làm từ hóa chất!", ông bùi ngùi. Không ít người uống trà giả xong ngứa cổ, đau bụng vì hóa chất.

Trà "hạ cám" cũng len lỏi vào quán bình dân. Các shop bán hàng online, thừa nhận: "Trà ủ men ép giá rẻ bán đắt khách, dù vị chua, hậu đắng. Người ta mua vì... rẻ!".

Giới Chuyên Gia: "Cần Tỉnh Táo và Tri Thức"

Nghệ nhân trà TQ Lý Quốc Dũng chia sẻ: "Trà thật có hương gỗ, đất ẩm, nước sánh như mật ong. Trà giả thường nồng gắt, màu nước đục vẩn". Ông khuyên người mua nên tìm nhà cung cấp uy tín, bánh trà Phổ nhĩ truyền thống phải được ép cùng thông tin sản phẩm lên bánh trà.

Tuy nhiên, thị trường thiếu quy chuẩn rõ ràng. Bà Nguyễn Thị Hòa, Hiệp hội Trà Việt, đề xuất: "Cần xây dựng hệ thống chứng nhận, xử phạt nặng hàng giả. Người tiêu dùng phải học cách thẩm định".

Tương Lại Của Một Thú Chơi Tinh Tế 
Dù gian nan, nhiệt huyết của những người yêu trà thật vẫn âm ỉ cháy. Tại Tôi Yêu Trà chúng tôi cam kết "minh bạch từng bánh trà", năm 2025 hướng tới tổ chức workshop dạy phân biệt trà. Giữa hỗn loạn "thượng vàng hạ cám", văn hóa thưởng trà Phổ Nhĩ đích thực vẫn tồn tại nhờ niềm đam mê nguyên bản. Như lời một nghệ nhân: "Trà ngon phải chắt chiu từ đất và thời gian. Đừng để lừa dối giết chết tinh hoa!".
 

- Cách nhận biết trà Phổ Nhĩ thật:  
  - Lá trà nguyên vẹn, không vụn nát.  
  - Mùi thơm tự nhiên, không hắc hóa chất.  
  - Nước trà trong, vị chuyển từ đắng nhẹ sang ngọt hậu.  

(Theo Tôi Yêu Trà)