Uống Trà: Tưởng Đơn Giản, Thực Chất Là Nghệ Thuật

“Uống trà tưởng dễ mà không hề dễ” – câu nói này phản ánh trí tuệ ẩn sâu trong văn hóa trà Việt Nam. Thoạt nhìn, uống trà chỉ là “đổ nước nóng vào lá trà”, nhưng nếu đi sâu, từ khâu chọn trà, nước pha, dụng cụ đến tâm thế, mỗi bước đều chứa đựng kỹ thuật và triết lý được lưu truyền ngàn năm.  
 

Một tách trà ngon bắt đầu từ việc chọn lá trà. Sáu loại trà chính của Phương Đông (trà xanh, hồng trà, trà ô long, bạch trà, hoàng trà, hắc trà) mỗi loại mang một đặc trưng riêng. Chỉ cần khác biệt nhỏ về vùng trồng, mùa thu hoạch hay công đoạn chế biến cũng làm thay đổi hương vị trà. Ví dụ, trà Long Tỉnh đề cao “búp non trước tiết Thanh Minh”, còn trà Phổ Nhĩ cần ủ lên men hàng chục năm. Tưởng chỉ là một nắm lá khô, thực chất là kết tinh của thiên thời, địa lợi, nhân hòa.  
 

Cổ nhân có câu: “Nước là mẹ của trà”. Lục Vũ trong Trà Kinh từng nhấn mạnh: nước pha trà phải “trong, sống, ngọt, mát”. Nước suối là tốt nhất, kế đến là nước giếng, nước máy là kém nhất. Ngoài ra, nhiệt độ nước cho từng loại trà cũng vô cùng nghiêm ngặt:  
- Trà xanh: dùng nước 80°C để không làm cháy lá non;  
- Trà ô long: cần nước sôi 100°C để kích thích hương thơm;  
- Bạch trà: đòi hỏi “pha chậm, hãm lâu” mới giữ được vị thanh nhã.  
Tưởng chỉ là “đun nước”, thực chất là sự cân bằng giữa khoa học và nghệ thuật.
 

Bạch trà: đòi hỏi “pha chậm, hãm lâu” mới giữ được vị thanh nhã. 

Ấm tử sa, chén gài, cốc thủy tinh… mỗi loại dụng cụ đều có nhiệm vụ riêng. Lấy trà công phu làm ví dụ:  
- “Quan Công tuần thành”: rót trà đều khắp các chén, tránh đậm nhạt khác nhau;  
- “Hàn Tín điểm binh”: nhỏ từng giọt cuối cùng để giữ trọn vị trà.  
Tưởng chỉ là động tác rót nước đơn giản, thực chất là sự kế thừa tinh thần tinh xảo của người nghệ nhân.  
 

Trà đạo Á Đông chú trọng “hòa, tĩnh, di, chân”. Khi thưởng trà, cần buông bỏ tạp niệm, tập trung vào hiện tại. Như thơ Lư Đồng đời Đường trong Thất Trà Ca viết: “Một chén ấm cổ họng, hai chén tan nỗi cô đơn… Bảy chén uống chẳng xong, chỉ thấy gió mát lướt hai bên nách.” Tưởng chỉ là ngồi thư thả uống trà, thực chất là tu dưỡng tâm tính.  
 

Lời Kết: Uống Trà Đơn Giản Mà Không Đơn Giản 

Từ xưa đến nay, trà không chỉ là thức uống mà còn là phương tiện chuyên chở văn hóa. Sự tương phản giữa “dễ” và “không dễ” chính là minh chứng cho triết lý “đại đạo chí giản” (chân lý lớn thường giản dị) của phương Đông – càng đơn giản, càng cần sự thấu hiểu bằng cả tâm hồn. Lần tới khi nâng chén trà, hãy thử lắng lòng cảm nhận: trong tách trà nhỏ bé này, ẩn chứa cả một thế giới rộng lớn.