Ngày xuân nói chuyện thưởng trà

Thưởng trà là một thú vui thanh tao của người Việt Nam. Thưởng trà trong đời sống của người Việt xưa nay vừa là nét văn hoá dung dị đồng thời cũng có thể nâng lên tầm nghệ thuật.
 

Thưởng trà đầu xuân tựa một thú tiêu dao, như tìm về sự an ổn trong tâm hồn. 

Rét mướt mùa đông đã đi rất xa, mùa xuân mai vàng đào thắm rạng rỡ chạm vào mỗi hiên nhà. Xuân Diệu xưa có viết rằng “Xuân người ta vì ấm mà cần tình. Thu người ta vì lạnh mà cần đôi”. Giữa cái ấm áp giao tình ấy còn gì hợp hơn là ngồi quây quần bên chén trà, kể những câu chuyện đời thường dung dị, nghe nảy nở những hi vọng và chờ mong về một năm tốt lành. Thưởng trà đầu xuân tựa một thú tiêu dao, như tìm về sự an ổn trong tâm hồn.

Thưởng trà trong đời sống của người Việt xưa nay vừa là nét văn hoá dung dị đồng thời cũng có thể nâng lên tầm nghệ thuật. Tết đến xuân về, trao nhau chén trà là trao nhau ân tình thắm thiết.  Từ chén trà xanh thơm ngon tiếp đãi người hàng xóm vừa đến chúc Tết, lá trà hái ngay ngoài vườn sớm xuân còn ướt sương, đến những buổi thưởng trà trong trà thất tịch mịch cùng trà hữu thân tình ngày đầu năm. Dù giản đơn hay cầu kì, thưởng trà vẫn luôn giữ trong nó cốt lõi là sự tao nhã, thanh đạm, hướng về miền tĩnh lặng trong thời khắc cũ mới giao hòa… Bởi thế, năm tháng trôi đi, cùng nhau thưởng trà vẫn là nét văn hoá đẹp được gìn giữ trong lối sống của con người Việt Nam.

Trà Việt dù chưa được nâng lên thành một thứ “đạo” như Trà Đạo truyền thống của Nhật song ngay từ việc làm trà, thưởng trà đúng chất “Việt Nam” vẫn là một thú chơi thanh tao. Người Việt có đủ những dòng trà khác nhau, từ bình dân tới hàng thượng phẩm. Gần gũi như những lá trà tươi dày cánh, xanh đậm đà, ủ trong tích, giữ ấm bởi chiếc giỏ mây tre qua lần hai lần nước vẫn giữ được vị ngọt thanh, chút chan chát nơi đầu lưỡi. Hay ta quen gặp cả dòng trà ướp hương hoa, thoảng thơm mùi hương bưởi hương nhài chân quê mộc mạc. Trà sen cũng là một trong số những loại trà ướp hương đòi hỏi người nghệ nhân làm trà chăm chút từng công đoạn. Lá trà được lấy từ những cây trà cổ thụ mọc tự nhiên trên núi cao. Từng cách sen được bóc tách nhẹ nhàng, giữ lớp phấn hương và gạo sen ngan ngát, dùng ướp cùng lá trà đã được làm sạch, đồ chín rồi phơi khô. Lá trà và hương hoa hoà quyện vào nhau qua nhiều lần ủ, ướp để đạt đến một thứ trà thượng hạng. Hay nhanh hơn là trà sen ướp sổi, cánh trà được đặt vào giữa bông sen, qua vài ngày có thể đem ra thưởng thức. Trà vừa giữ được hương vị nguyên thuỷ mà vẫn cảm nhận được lớp hương hoa mỏng mảnh phảng phất. Ngoài ra, còn rất nhiều dòng trà khác như bạch trà, hồng trà… Mỗi loại chỉ cần khác nhau về nguyên liệu hoặc cách thức… sẽ cho ra những loại trà thành phẩm khác nhau.
 

Thưởng trà còn là một câu chuyện dài về dụng cụ và các bước người thưởng trà thực hiện… Đó là câu chuyện về các loại chén tống, chén quân, về chiếc ấm tử sa, ấm đất, ấm đồng… Thưởng trà cũng như hành thiền, các bước tuần tự nhau trong bình lặng và nhẹ nhõm. Người thưởng trà thực thụ thậm chí còn để ý đường nước rót ra từ chiếc vòi ấm tới chén tống phải thật đẹp, thật êm, cảm được độ nước qua lớp thành chén đặt nhẹ qua lòng tay. Không phải ngẫu nhiên mà chén trà gắn liền với những câu chuyện tâm giao, bởi người cả người uống trà và người mời trà đều dùng cả tâm tình nâng niu của mình đặt vào cuộc thưởng trà ấy. 
 

Bộ dụng cụ pha trà đạo.

Ngày nay việc thưởng trà dù có nhiều đổi khác, các loại trà cũng phong phú đa dạng hơn, nhưng vẻ đẹp cốt lõi của nét văn hoá này vẫn được gìn giữ qua thời gian. Nhiều người trẻ tuổi cũng tìm đến những không gian trà để tìm hiểu, cảm nhận và thưởng thức thú vui tao nhã này. Bởi vậy, tiết xuân còn gì ấm nồng hơn là bằng hữu quây quần quanh bàn trà, cởi mở tâm tình kể nhau nghe chuyện năm cũ đã qua, trao nhau chén trà thay ước vọng đầu xuân đủ đầy, viên mãn.